Ademhaling is het ventileren van lucht in je longen, om ervoor te zorgen dat er genoeg zuurstof in je bloed kan komen en dat er genoeg koolstofdioxide uit af kan worden gegeven.
Waaruit bestaat het ademhalingssysteem?
Het ademhalingsstelsel is behoorlijk klein. Het bestaat uit je mond, neus, keelholte en strottenhoofd, luchtpijp en longen. De beste ademhaling is de ademhaling door je neus, omdat in je neus de lucht wordt gezuiverd van deeltjes die je liever niet in je longen wilt hebben. Je neus en mond zijn via het strottenhoofd aangesloten op de luchtpijp. Rondom de luchtpijp zitten kraakbeenringen om ervoor te zorgen dat de luchtpijp goed open blijft staan, ook als je bijvoorbeeld ligt te slapen.
Vlak voor de longen splitst de luchtpijp zich op in twee bronchiën. Dit is eigenlijk niks anders dan twee vertakkingen van je luchtpijp. Zodra deze twee vertakkingen de longen in gaan, splitsen ze zich nog verder op in zogenaamde bronchiolen, die uiteindelijk naar de longblaasjes leiden. In de longblaasjes wordt zuurstof uit de lucht naar het bloed getransporteerd, en wordt koolstofdioxide uit het bloed naar de lucht in de longblaasjes getransporteerd.
Wat gebeurt er tijdens een ademhaling?
De belangrijkste reden voor het ontstaan van een ademhaling, is de concentratie koolstofdioxide in je bloed. Als deze stijgt, is het belangrijk dat de lucht in de longen ververst wordt. Zo kan er nieuwe zuurstof in de longen komen, wat het bloed in kan gaan. Ook komt er ruimte om de koolstofdioxide uit het bloed af te geven aan de lucht in de longen. Dit noem je de longventilatie.
Als er tijdens een ademhaling vreemde deeltjes in je ademhalingsstelsel terecht komen, dan kun je ze vaak verwijderen door te hoesten. Tijdens het ademen gebruik je spieren om je borstkast groter of kleiner te maken. Hierdoor stroomt lucht in of uit je longen, en vindt er dus longventilatie plaats. De spieren die je hiervoor gebruikt zijn je middenrif, de buitenste tussenribspieren en de halsspieren bij een inademing, en je binnenste tussenribspieren bij een uitademing.
Er zijn twee verschillende manieren waarop je kunt ademhalen: via een borstademhaling of een buikademhaling. Als je ontspannen bent gebruik je vaak je buikademhaling, waarbij je middenrifspieren aanspannen bij de inademing, en ontspannen bij de uitademing. Bij een borstademhaling trekken juist de tussenribspieren aan bij een inademing en ontspannen die zelfde tussenribspieren bij een uitademing. Ademhalen gaat gelukkig automatisch, en meestal heb je daar geen problemen mee.
Aandoeningen van de luchtwegen en longen
Er zijn vier longaandoeningen die je moet weten, namelijk astma, bronchitis, longemfyseem en hooikoorts.
Astma
Astma is een chronische ontsteking van de longen. Mensen met astma halen vaak moeilijk adem. Dat wil bij astma zeggen dat ze vaak benauwd zijn, veel moeten hoesten en dat ze soms piepend ademhalen. Dit ontstaat omdat de bronchiolen door de ontsteking vernauwen, en er ook nog eens slijm in de longen geproduceerd wordt.
Bronchitis
Bronchitis is een ontsteking van de bronchiën door virussen of bacteriën, zoals de naam al een beetje verklapt. Mensen met bronchitis halen ook vaak lastiger adem. Het komt vaak voor dat bronchitis ontstaat nadat iemand een andere ziekte, zoals griep of een verkoudheid, heeft gehad. Bronchitis kan weer overgaan. Vaak produceren de longen veel slijm om de ziekteverwekker uit je lichaam te krijgen.
Longemfyseem
Longemfyseem is een chronische ziekte waarbij de longblaasjes langzaam stuk gaan. Naarmate iemand de ziekte langer heeft, gaan er steeds meer longblaasjes stuk, waardoor iemand met longemfyseem steeds minder zuurstof in zijn of haar bloed kan opnemen.
Hooikoorts
Hooikoorts is een allergische reactie op het stuifmeel van planten, zoals grassen en bomen. Vaak zijn deze planten windbestuivers, waardoor ze veel stuifmeelkorrels loslaten in de lucht. Vaak moet iemand met hooikoorts veel niezen en gaat zijn of haar neus jeuken. Soms trekken de klachten ook door naar de ogen en de luchtwegen.
