Ondernemingsvormen
We hebben het over ondernemingsvormen. Hierin komen eenmanszaak, vennootschap onder firma, besloten vennootschap, naamloze vennootschap, een stichting, ZZP en samenwerking tussen bedrijven aan bod. Een onderneming is een juridische vorm hoe een organisatie wordt gedreven. Dit houdt in dat volgens de wet een bepaalde constructie is bedacht waarbij jij of meerderen een onderneming kunnen hebben. De volgende ondernemingsvormen moet je kennen:
Eenmanszaak
Een eenmanszaak houdt in dat het een onderneming is met maar één eigenaar. Die persoon is de leider van het bedrijf en is eigenlijk in alle opzichten verantwoordelijk voor het bedrijf. Bijvoorbeeld voor schulden, reparatiekosten en het inbrengen van eigen vermogen. Hij kan ook mensen in dienst hebben, waarvoor hij verantwoordelijk is om hen netjes uit te betalen. Voorbeelden van eenmanszaken zijn: kappers, slagers, visboeren, restaurants en cafés.
Vennootschap onder firma (VOF)
Anders dan bij een eenmanszaak zijn er nu twee of meer eigenaren van het bedrijf die samen de verantwoordelijkheden delen. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat een restaurant of winkel meerdere eigenaren heeft. We spreken dan van een vennootschap onder firma.
Besloten vennootschap (BV)
Een besloten vennootschap of BV is een ondernemingsvorm waarbij het eigendom of kapitaal van het bedrijf verdeeld is door middel van aandelen die op naam staan. Elke persoon die een aandeel heeft van het bedrijf wordt een aandeelhouder genoemd, en heeft op een bepaalde manier inspraak in het bedrijf. Hoe meer aandelen je bezit, hoe meer inspraak je hebt. Omdat de aandelen op naam staan, kan je ze niet vrij verhandelen op de aandelenmarkt. Het is echter wel mogelijk om de aandelen over te dragen, als de andere aandeelhouders daarmee instemmen. Vaak kan je een BV herkennen een bepaalde naam met daarachter 'bv', zoals bijvoorbeeld: Frisdrank BV of Feesten en Partijen BV.
Naamloze vennootschap (NV)
Bij een naamloze vennootschap zijn is het kapitaal door middel van aandelen vrij te verhandelen op de markt. Het heet een naamloze vennootschap omdat de aandelen niet op naam staan, in tegenstelling tot een BV. Er wordt bij een NV gesproken over een aandeel aantoonder, wat inhoudt dat ervan uit wordt gegaan dat als je het aandeel bezit dat je ook daadwerkelijk de eigenaar bent. Als jij het aandeel ‘toont’ dan wordt ervan uitgegaan dat jij ook het aandeel bezit. Vaak is het zo dat grote NV’s beursgenoteerde bedrijven zijn. Dat wil zeggen dat hun aandelen verhandeld worden op de aandelenmarkt. Voorbeelden daarvan zijn bedrijven zoals Apple, Tesla, KLM en Coca-Cola. Mocht je er interesse voor hebben en natuurlijk geld, dan kan je van een van deze bedrijven een aandeel kopen. Gaat het goed met het bedrijf, dan stijgt je aandeel en kun je het verkopen met winst. Gaat het slecht met het bedrijf, dan daalt je aandeel en zul je verlies maken.
Het is belangrijk om te weten dat bij een BV en bij een NV de eigenaren van het bedrijf (of de aandelen) niet persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schulden of verliezen van het bedrijf uit hun privévermogen. Dit wil zeggen: mochten er schulden zijn, dan moeten die niet betaald worden uit het privévermogen van de eigenaar of aandeelhouder. Dit is het vermogen dat NIET op de balans van de onderneming staat.
Wat is een stichting?
Een stichting is een organisatie die met behulp van verkregen vermogen een bepaald doel wil realiseren. Het is belangrijk om te weten dat een stichting niet uit is op winst en dat in het algemeen de verkregen winst gebruikt wordt voor het gestelde doel en niet uitgekeerd wordt aan bestuursleden. Het is bij een stichting ook zo dat het wel een bestuur, maar officieel geen leden heeft. De donateurs en vrijwilligers worden echter gezien als leden van een stichting. Het bestuur dient ervoor om de doelen van de stichting te realiseren en de stichting in het algemeen te vertegenwoordigen. Omdat stichtingen geen winstoogmerk hebben, zijn het vaak goede doelen. Je kan bijvoorbeeld denken aan KIKA of KWF Kankerbestrijding of Stichting tegen Zinloos Geweld.
ZZP (Zelfstandig Zonder Personeel)
ZZP is een tegenwoordig zeer populaire bedrijfsvorm waarbij iemand een eigen bedrijf heeft, maar ook de enige werknemer is van zijn eigen bedrijf. Zoals de naam al zegt runt die persoon dus zelfstandig een bedrijf een heeft hij geen personeel. Het verschil met een eenmanszaak is dat bij een eenmanszaak de eigenaar wel personeel in dienst kan hebben, en een ZZP’er niet. Anders dan alle vormen genoemd hierboven is ZZP GEEN juridische bedrijfsvorm maar gewoon een vaak voorkomende. Er bestaan veel beroepen die op ZZP-basis werken. Er wordt dan vaak gesproken over werken op freelance basis. Voorbeelden van beroepen zijn consultants, grafisch ontwerpers, acteurs, ICT'ers, bouwvakkers; noem maar op.
Samenwerking tussen bedrijven
Er zijn drie soorten samenwerkingen tussen bedrijven die je moet kennen:
1. Kartel: Het kan zijn dat je door het kijken van misdaad series of films dit begrip wel een keer voorbij hebt zien komen. Een kartel heeft ook vaak betrekking op criminele activiteiten. Een kartel houdt in dat er afspraken zijn gemaakt tussen twee of meerdere bedrijven die ervoor zorgen dat de concurrentie beperkt wordt. Dit soort afspraken zijn verboden en daarom komen ze vaak voor in het criminele circuit.
2. Overname: Dit is niet per se een samenwerking tussen bedrijven, maar gaat er erom dat een bedrijf een ander bedrijf overneemt. Je hoort tegenwoordig regelmatig over grote bedrijven die kleinere bedrijven overnemen en dit heeft betrekking daarop.
3. Fusie: Bij een fusie gaan twee bedrijven de samenwerking met elkaar aan, en worden één bedrijf.
