Economie

6. Maatregelen tegen werkloosheid

Gegeven door:
Maxim Levitski
Beschrijving Begrippen

We gaan het in deze kennisclip voor economie hebben over werkloosheid en maatregelen hiertegen. Want wat is werkloosheid nu precies? Zo simpel is dit begrip namelijk niet. Verder zijn er vijf vormen van werkloosheid, die we in deze video ook uitvoerig bespreken. Daarnaast worden belangrijke begrippen als UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekering), loon-prijsspiraal en inflatie uitgelegd. Voor meer uitleg en informatie over inflatie kun je onze video over dat onderwerp bekijken.

Subsidie

Subsidie is een tijdelijke bijdrage van de overheid of een niet-commerciële organisatie ten behoeve van het starten van een activiteit waarvan het economische belang niet direct voor de hand ligt.

Bedrijfstijd

De tijd dat een bedrijf productief is.

Globalisering

Kenmerkend voor het proces van economische globalisering zijn de groeiende internationale handel en buitenlandse directe investeringen en toegenomen betekenis van multinationals.

Werkloosheid

Werkloosheid is de staat waarin iemand verkeert die tot de beroepsbevolking behoort, beschikbaar is voor betaalde arbeid en daar ook naar op zoek is, maar geen werk heeft.

Uitkering

Een uitkering is een geldbedrag dat herhaaldelijk of niet herhaaldelijk aan iemand wordt betaald.

Arbeidstijd

Arbeidstijd is de tijd die men besteed aan het werken om de kost te verdienen.

Loonkostensubsidie

De loonkostensubsidie is bedoeld voor werkgevers die iemand met een ziekte of handicap in dienst nemen. De werkgever vraagt de loonkostensubsidie aan voor de werknemer als deze minder dan het minimumloon kan verdienen. De loonkostensubsidie vergoedt het verschil tussen loonwaarde en minimumloon.

B1: Productie

B2: Arbeid

Werkloosheid

We spreken van iemand die werkloos is als die persoon geen baan heeft, maar wel actief op zoek is naar werk. Ook is deze persoon ouder dan 15 en jonger dan de AOW-leeftijd. Werkloosheid is een verschijnsel in de maatschappij waarbij deze definitie aanhoudend geld. Er bestaan 5 soorten werkloosheid:


1. Structurele werkloosheid

Dit is een vorm van werkloosheid die niet in verband staat met eventuele schommelingen in de economie. Structurele werkloosheid ontstaat als gevolg van de wisselingen in de aanbodzijde van de economie, aan de kant van de werkgever. Het kan bijvoorbeeld zijn dat bedrijven gaan mechaniseren en automatiseren en er veel menselijk arbeid vervangen wordt door machines en computers. Deze nieuwe technieken zorgen ervoor dat veel mensen ontslagen worden. Ook kan het zijn dat producten vervangen worden. Hierdoor ontstaat er een breuk in de productie en raken er dus ook mensen werkloos.


2. Regionale werkloosheid

Deze vorm van werkloosheid heeft te maken met een bepaald gebied. In andere woorden is dit werkloosheid die zich in sommige gebieden meer voordoet dan in andere gebieden. Er is bijvoorbeeld meer werkloosheid buiten de Randstad, omdat veel bedrijven zich vestigen in de Randstad. De productie wordt verplaatst naar de randstad, omdat daar meer gekwalificeerde arbeiders zijn en er over het algemeen betere voorzieningen zijn. Zo ontstaat er meer werkloosheid hoe dichter je naar landsgrenzen gaat. Ook kan er regionale werkloosheid ontstaan als de vraag en het aanbod naar arbeid niet op elkaar afgestemd zijn. Als bijvoorbeeld een bedrijf dat in Nederland gevestigd is haar productie naar het buitenland verplaatst, kan het zijn dat mensen die eerder voor dat specifieke bedrijf werkten in Nederland werkloos raken. Vaak kunnen de gedupeerden werknemers dan ervoor kiezen om zich te laten omscholen.


3. Seizoenswerkloosheid

We spreken over seizoenswerkloosheid als de werkloosheid ongelijk verdeeld is over het jaar. Dit heeft vaak te maken het feit dat naar sommige producten meer vraag is in bepaalde periodes van het jaar, waardoor die producten ook maar in bepaalde periodes van het jaar geproduceerd worden. Je kunt bijvoorbeeld denken aan strandtenten die alleen in de zomer open zijn en dus alleen personeel in dienst hebben in deze tijd. Of juist bijvoorbeeld wintersportgebieden, die maar enkele maanden in de winter op volle capaciteit functioneren.


4. Frictiewerkloosheid

Frictiewerkloosheid is een werkloosheid die ontstaat als je even tussen twee banen zit, of tussen studie en een baan. Pas als het langer dan drie maanden is, spreken we over een andere soort werkloosheid.


5, Conjuncturele werkloosheid

Dit is een werkloosheid die wél te maken heeft met schommelingen in de economie, of met andere woorden: de conjunctuur. Anders dan bij structurele werkloosheid ontstaat deze werkloosheid aan de vraagkant van de economie. Wanneer de vraag naar goederen afneemt, doordat bijvoorbeeld de lonen zijn gedaald, zal er minder geproduceerd worden. Dat betekent dat er ook minder werknemers nodig zijn om te producten te produceren. Doordat sommige werknemers dus overbodig raken, worden zij ontslagen. Aan de andere kant: als de vraag stijgt, doordat het bijvoorbeeld goed gaat met de economie en lonen stijgen, moet er meer geproduceerd worden en zal de werkloosheid dus dalen.


Ook kan het zijn dat er inflatie is, waardoor er minder te besteden valt. De vraag zal dan dalen en de productie dus ook, wat weer leidt tot werkloosheid.


Loon-prijsspiraal

Aanhakend op het laatste punt gaan we het nu hebben over het loon-prijsspiraal. Over het algemeen is er een heel sterk verband tussen lonen en prijzen. Als de vraag stijgt, dan zullen de prijzen stijgen (klassiek vraag en aanbod). Omdat de prijzen stijgen, zullen de lonen ook stijgen. De relatie tussen loon en prijs wordt de loon-prijsspiraal genoemd.


Het UWV-werkbedrijf.

Het UWV of Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen is een overheidsinstelling die werklozen registreert en ervoor zorgt dat werklozen gekoppeld worden aan vacatures. Dit wordt arbeidsbemiddeling genoemd en dit helpt werklozen in het vinden van een baan. Het UWV verstrekt ook uitkeringen aan werklozen, om in de basisbehoeften te voorzien totdat er een nieuwe baan gevonden wordt. Wanneer je zo’n uitkering krijgt wordt je geregistreerd, wat werkloosheid registratie heet, en krijg je een percentage van je laatst verkregen salaris. Dit bedrag is altijd lager dan je normale loon, waardoor je inkomen dus zal dalen. Je hebt daarom minder te besteden en de kwaliteit van het leven daalt. Ook heeft werkloos zijn gevolgen voor het sociale contact en kan het een problemen opleveren in het opbouwen van je carrière.


Het is belangrijk om te weten dat niet alle werkloosheid geregistreerd wordt. Sommige werklozen kiezen ervoor om zich niet aan te geven bij het UWV. De cijfers die UWV geeft zijn daardoor feitelijk onjuist en de daadwerkelijke werkloosheid ligt hoger. Werkloosheid die niet wordt meegeteld bij het UWV heet verborgen werkloosheid.