Alles wat je voor je aardrijkskunde examen moet weten over het rivierbeleid van de overheid wordt besproken in deze video. Onze Digistudiesdocent behandelt onder meer de Rijkswaterstaat, waterbelasting, de nota Ruimte voor de Rivier en de watertoets.
4. Rivierbeleid van de overheid

Plan waarin Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Nederland een aantal actiedoelen voor 2005 en later hebben vastgesteld om schade door hoge waterstanden van de Rijn te voorkomen.
Het landinwaarts verleggen van een dijk om zo het winterbed van een rivier breder te maken. Vergroot de capaciteit om water af te voeren.
Een manier waarbij de dijken verhoogd en verbreedt worden om de veiligheid in het rivierengebied of het kustgebied te vergroten.
Waterbeheer in drie stappen: vasthouden, bergen en afvoeren.
De verdeling van de afvoer van een rivier over het jaar. Dit wordt bepaald door het tijdstip van toestroming van regenwater en/of smeltwater.
Conferentie in 1998 waarbij Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Nederland het eens werden over actiedoelen om schade door hoge waterstanden te voorkomen (Actieplan Hoogwater).
Extra riviergeul, bedoeld om de afvoercapaciteit van de rivier te vergroten.
De verplichte toets bij ruimtelijke plannen van de overheid waarin aandacht moet worden besteed aan veiligheid, wateroverlast, waterkwaliteit en verdroging.
Het Ministerie van Verkeer en Rijkswaterstaat zorgt dat de fysieke basis, het fundament van Nederland, solide is en dat wij ons vlot kunnen verplaatsen, zodat wij hier veilig kunnen leven en werken.
Een waterschap is een regionaal overheidsorgaan dat bestuurlijk verantwoordelijk is voor de waterhuishouding in een gebied.
Waterhuishouding kan verwijzen naar waterbeheer, beheer van grondwater en oppervlaktewater in een gebied. De waterkringloop is de natuurlijke waterhuishouding in een gebied.
Waterschappen zorgen ervoor dat het land niet overstroomt en dat we schoon water hebben. Hiervoor betaalt iedereen waterschapsbelasting, bestaande uit de watersysteemheffing en de zuiveringsheffing.
Rijksinstelling voor het beheer van wateren, dijken, wegen, etc.
Een stroomgebied of rivierbekken is het gebied dat zijn water via een rivier afvoert.
Een krib is een korte stenen dam in de rivierbedding.
Het gedeelte van de rivier dat zich `nabij` de oorsprong van de rivier bevindt. De bovenloop vaan de rivier wordt gekenmerkt door een hogere stroomsnelheid, een geringere breedte en meestal ook een minder bochtig karakter.
Gebruik bron 1.
Het belangrijkste doel van het programma Ruimte voor de Rivier is het verhogen van de veiligheid in het rivierengebied. De langsdammen dragen daaraan bij.
Noteer op je antwoordblad nog twee andere doelen die met het programma Ruimte voor de Rivier worden nagestreefd. Geef voor elk doel aan op welke manier de langsdammen daaraan bijdragen.
Bron 1: Project kribverlaging en langsdammen Waal
Tussen 2009 en 2015 zijn tussen Nijmegen en Gorinchem 450 kribben verlaagd. Bij Tiel zijn andere maatregelen genomen. Over een lengte van tien kilometer zijn daar de kribben in de binnenbocht van de rivier vervangen door langsdammen. Dit project is een praktijkproef of langsdammen een alternatief kunnen zijn voor kribben. De langsdammen houden net als kribben de hoofdgeul op zijn plaats. Met de langsdammen worden bovendien de beroepsvaart en de pleziervaart op dit drukke traject van elkaar gescheiden.
Juiste doelen zijn:
- Recreatie: Achter de langsdammen ontstaat een oevergeul waar (gescheiden van de beroepsvaart) veilig en rustig gerecreëerd kan worden;
- Natuurontwikkeling: De (ondiepe) oevergeul draagt bij aan een toename van de ecologische waarden / aan een dynamische rivier.