Welkom bij een nieuwe samenvatting voor geschiedenis. Dit keer bespreken we kenmerk 18, 19 en 20: de renaissance. Welke redenen waren er bijvoorbeeld om op ontdekkingsreis te gaan en hoe veranderde het mens- en wereldbeeld in de renaissance? Dat en meer leer je op deze pagina. Gebruik deze uitleg om te leren voor toetsen, SE’s of het geschiedenis examen!
9. De Renaissance (Kenmerk 18,19,&20)

De periode van ongeveer 1450 tot 1600, die gekenmerkt werd door een vernieuwde levensstijl en een heropleving van de kunst. Dit werd geïnspireerd door de klassieke oudheid.
Een omschrijving van wat het betekent om mens te zijn. Mensbeelden worden gebruikt om historische periodes te typeren.
De voorstelling die mensen hebben van de wereld; hoe zij denken dat het eruit ziet of eruit zou moeten zien.
Het geloof in een god of meerdere goden. Wordt ook wel godsdienst genoemd.
Het weer tot leven komen na de dood. Deze overtuiging is gangbaar in verschillende godsdiensten, waaronder boeddhisme en het christendom.
Een belangrijke stroming binnen het protestantisme. Deze stroming is voortgevloeid uit het werk en de leer van Maarten Luther.
Een stroming binnen het protestantisme die teruggaat op denkbeelden van Johannes Calvijn.
Eén van de grote stromingen binnen het christendom, die zich verzette tegen de rooms-katholieke kerk.
Een politieke stroming waarin wetgeving en bestuur zoveel mogelijk in één plaats zijn verenigd, zodat lagere of plaatselijke organen weinig zelfstandigheid hebben.
Mensen die het niet eens zijn met de algemene geloofsleer.
Een Nederlandse geleerde die pleitte voor godsdienstige tolerantie tijdens de Hervorming. Hij was een belangrijke humanist die zijn kennis in dienst stelde van zijn streven naar zuivering van de kerk.
Een verzoekschrift dat edelen aan de landvoogd aanboden, met als intentie om de inquisitie af te schaffen.
Een preek die in de open lucht gehouden werd. Deze preken waren verboden.
De vernieling van beelden, altaren en andere objecten van religieuze kunst in Rooms-katholieke kerken in 1566.
Een op 26 juli 1581 ondertekend plakkaat, waarmee een aantal provinciën Filips II afzetten als hun heerser.
De oude benaming ofwel voorlopers van provincies in Nederland.
De aarde als middelpunt.
De zon als middelpunt.
Een wiskundige, arts, jurist en sterrenkundige, die bekend geworden is door zijn ideeën over de structuur van het zonnestelsel.
Een levensbeschouwing die niet gebaseerd is op een religie, waarbij de mens en zijn kennis centraal staan.
Gebruik bron 3.
Een bewering: Artsen in de Renaissance zouden zich herkennen in de werkwijze van Ya'qub.
Ontleen aan de bron twee argumenten om deze bewering te ondersteunen.
Bron 3:
Din Ya'qub is een Arabische geneesheer uit de twaalfde eeuw die in Jeruzalem voor christenen werkt en in Damascus voor moslims. Zijn leerling Ibn Abi Usaybi'a schrijft over hem:
Ya'qub was een excellente en succesvolle beoefenaar van de geneeskunde. Eerst maakte hij altijd een grondige studie van de ziekte om dan een behandeling te beginnen in overeenstemming met de regels van Galenus(1), terwijl hij ook gebruikmaakte van zijn eigen ervaring. Hij bestudeerde nauwkeurig de symptomen van de ziekte. Wanneer hij een patiënt bezocht vroeg hij naar elk klein symptoom en elke kleine klacht en hield hij rekening met elk symptoom dat zou kunnen wijzen op de aard van de ziekte. Zijn behandeling was bijgevolg onnavolgbaar.
Noot 1: Galenus is een beroemde Grieks-Romeinse arts die leefde in de tweede-derde eeuw.
Kern van een juist antwoord is:
Net als artsen in de Renaissance: maakt Ya'qub gebruik van geneeskundige kennis uit de oudheid (Galenus) en benadert Ya'qub de ziekte op wetenschappelijke / empirische wijze (door onderzoek te doen).