In deze samenvatting voor geschiedenis krijg je uitleg over alles wat met kenmerk 37, 38 en 39: nieuwe wapens, wereldkapitalisme en verzet tegen imperialisme te maken heeft. We bespreken de aanleidingen voor de Eerste Wereldoorlog, de onbeperkte duikbotenoorlog, de economische wereldcrisis en het groeiende verzet in koloniën. Gebruik deze uitleg om te leren voor het geschiedenis examen, toetsen of SE’s.
17. Nieuwe wapens, wereldkapitalisme & verzet tegen imperialisme (Kenmerk 37 & 38 & 39)

Een politieke ideologie waarbij de voorliefde voor het eigen land en het eigen volk centraal staat, net als het streven naar nationale zelfstandigheid
Een voorliefde voor militair vertoon en een voorkeur voor een grote invloed van het leger op de samenleving.
De benaming voor de Midden- en Zuid-Europese landen die in de Eerste Wereldoorlog streden tegen de Entente. De landen die tot de Centrale mogendheden behoorden zijn: het Duitse Rijk, Oostenrijk-Hongarije, het Ottomaanse Rijk en Bulgarije.
De benaming voor een aantal losse bondgenootschappen in de 20e eeuw. Dit zijn voornamelijk landen die in de Eerste Wereldoorlog tegenover de Centrale mogendheden stonden.
Een in 1907 gevormde alliantie tussen het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Nederland, de Derde Franse Republiek en het Keizerrijk Rusland.
Een groep landen die samen vocht tegen Duitsland, Italië en Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Het streven van een staat om macht te kunnen uitoefenen buiten de eigen grenzen door andere gebieden te veroveren.
Wapens die bedoeld zijn om in één keer vele mensen te doden.
Een benaming voor het Duitse gebruik van onderzeeërs tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Hierbij brachten zij een groot aantal schepen tot zinken.
Een volksopstand in Rusland (1917), waarbij communisten de macht overnamen van de Tsaar.
De politieke benaming voor Duitsland tussen 1918 en 1933. Het land was toen voor het eerst een democratie.
Een periode tussen twee oorlogen. Deze aanduiding wordt vooral gebruikt voor de periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog.
Een plotselinge instorting van een aandelenbeurs.
Afkorting van Partai Nasional Indonesia. Een nationalistische partij in Indonesië, die als eerste streefde naar een onafhankelijk Indonesië.
Gebruik bron 10 en 11.
De toespraak van koning Boudewijn geeft een ander beeld van het modern imperialisme dan het rapport van professor Cattier.
Geef een verklaring voor het beeld dat koning Boudewijn schetst.
Bron 10:
Professor Félicien Cattier van de universiteit van Brussel bezoekt de Belgische kolonie Congo in Afrika en beschrijft in de tijd van Leopold II (1906) de behandeling van Congolezen door de Belgen:
De inboorling is gedwongen zich te verplaatsen en het grootste deel van zijn tijd te besteden aan het oogsten van rubber. ln deze omstandigheden is het sterftecijfer zeer hoog.
Tijdens de rubberoogst moeten de inboorlingen in het oerwoud leven, afgezonderd in kleine groepen. en zij worden de prooi van wilde dieren. Men houdt geen rekening met de seizoenen: de inboorlingen moeten in het overstroomde woud werken, en staan lot hun middel in het water. Tijdens de razzia's worden elk jaar een groot aantal negers omgebracht door de soldaten van de openbare macht. De moraal van de negers is gedeprimeerd. De bevolking kent een angstig en onrustig beslaan. steeds klaar om in de bush te vluchten en aldus te ontsnappen aan de aanvallen en plunderingen van de openbare macht.
Bron 11:
Op 30 juni 1960 houdt koning Boudewijn een toespraak bij de onafhankelijkheid van de voormalige Belgische kolonie Congo. Hierin zegt hij:
Mijnheer de president,
Heren,
Congo heeft spoorwegen gekregen, allerlei zee- en luchtvaartlijnen, die. door uw bevolkingen met elkaar in contact te brengen, hun eenheid hebben bevorderd en de landen verruimd hebben naar de wereld. Een medische dienst, waarvan het oprichten meerdere tientallen jaren vroeg, is geduldig georganiseerd en heeft u bevrijd van vele verwoestende ziekten. [...] industriële ondernemingen hebben de natuurlijke bodemrijkdommen tot hun recht laten komen. De uitbreiding van de economische activiteit is aanzienlijk geweest; deze heeft de welvaart van uw bevolking verhoogd en heeft het land de technici gegeven die onmisbaar zijn voor zijn ontwikkeling. Dankzij de missiescholen. evenals degene die de openbare machten oprichten, kent de basiseducatie een aanzienlijke uitbreiding: een intellectuele elite is zich aan het vormen, waardoor uw universiteiten snel zullen groeien.
Voorbeeld van een juist antwoord is:
Koning Boudewijn geeft bij de overdracht een gunstig beeld van het modern imperialisme dat Congo welvaart/ een goede economie/ scholing/ medische zorg zou hebben gebracht. Hij wil bij de dekolonisatie een positief beeld geven van België (zijn land) als kolonisator.