Anomietheorie

Anomietheorie is een begrip dat tijdens de lessen maatschappijkunde aan bod komt en mogelijk ook in je toetsen wordt behandeld. Wat houdt anomietheorie precies in en wie heeft deze theorie bedacht? Alle informatie hierover vind je op deze pagina. Vergeet niet om ook onze uitlegvideo's voor maatschappijkunde te bekijken!

Wat is de anomietheorie?

Anomietheorie, bedacht door de Franse socioloog Emile Durkheim, is een begrip in de maatschappijkunde dat draait om het idee van 'anomie' - een soort van normloosheid in de samenleving. Het helpt verklaren waarom sommige mensen zich anders gaan gedragen als ze het gevoel hebben dat de regels van de samenleving verwarrend zijn of als ze denken dat ze geen eerlijke kansen hebben om succesvol te zijn op de gebruikelijke manieren.

Anomietheorie: voorbeeld

Stel je voor dat de samenleving een groot spel is met regels die iedereen moet volgen. Deze regels geven aan hoe je je zou moeten gedragen, wat als normaal wordt beschouwd. Anomie treedt op wanneer deze regels niet duidelijk zijn of wanneer mensen het gevoel hebben dat ze geen eerlijke kansen hebben om succesvol te zijn binnen die regels. Dit kan vooral gebeuren tijdens snelle veranderingen in de samenleving, zoals technologische vooruitgang of economische onzekerheid.

Hoe ontstaat anomie?

Durkheim geloofde dat anomie ontstaat wanneer er een onbalans is tussen individuele doelen en maatschappelijke middelen. Bijvoorbeeld: als de samenleving sterk de nadruk legt op materieel succes, maar mensen voelen dat de gewone manieren om dat te bereiken geblokkeerd zijn, dan kunnen ze zich ‘buitensporig’ gedragen. Dit gedrag wordt beschouwd als een reactie op de anomie die ontstaat uit het gevoel van verwarring of oneerlijkheid.

Slechte economische tijden

Een duidelijk voorbeeld hiervan is te zien in moeilijke economische tijden. Als veel mensen hun baan verliezen, en de reguliere manieren om succesvol daardoor afgesloten lijken, kan anomie optreden. Sommige mensen kunnen dan buiten de gebruikelijke regels handelen, zoals het plegen van misdaden, omdat ze denken dat het de enige manier is om te overleven.

Kleine samenvatting

In feite probeert de anomietheorie te begrijpen waarom afwijkend gedrag vaker voorkomt in samenlevingen waar de regels onduidelijk zijn of als mensen denken dat ze geen eerlijke kansen hebben om succesvol te zijn. Het benadrukt hoe belangrijk het is voor de samenleving om duidelijke regels en kansen te bieden, zodat mensen zich niet verloren voelen en zich niet gedwongen voelen om buiten de normen te handelen.

Meer weten over de anomietheorie?

Wil je meer weten over de anomietheorie en andere onderwerpen die daarmee te maken hebben? Bekijk dan al onze uitlegvideo’s voor maatschappijkunde! Een video waarin anomietheorie besproken wordt is bijvoorbeeld: Strafbaar gedrag (vmbo-t).