Uitstelgedrag aanpakken

Je komt thuis van school en moet eigenlijk gaan leren, want je hebt morgen een toets. Goed, je hoeft niet metéén te beginnen, je mag eerst wel even rustig wat gaan drinken. Ondertussen scrol je even door je Instagram feed, beantwoord je een paar appjes en voor je het weet ben je alweer een uur lang TikTok dansjes aan het bekijken. Inmiddels is het alweer bijna etenstijd. Het heeft geen zin om nu nog te beginnen, toch? Dan maar na het eten.

Je opent je laptop en krijgt gelijk een melding van YouTube: jouw favoriete vlogger heeft een nieuwe video geüpload. Toch eerst maar even kijken. Als die video is afgelopen begint er gelijk een andere af te spelen. Oké, die kun je nog wel bekijken, maar om acht uur ga je écht beginnen. Nadat de video is afgelopen kijk je op de klok: vijf over acht. Shit, net je deadline gemist.. Dan maar wachten tot het volgende uur begint, want om vijf over acht beginnen is natuurlijk geen optie. Om de tijd te doden begin je aan een nieuwe serie op Netflix. Het is erg spannend, dus moet je nog een aflevering kijken. En nog een. En nog een. Ineens dringt het tot je door dat je helemaal in het donker zit en het stil is in huis. Je kijkt op de klok en schrikt: het is inmiddels twee uur geweest. En nog altijd heb je niets aan school gedaan.

Wanneer en hoe kom je nu eindelijk eens van je uitstelgedrag af?

Hoe voorkom je uitstelgedrag?

Komt de situatie hierboven je bekend voor? Dan ben je niet de enige. Veel scholieren en studenten hebben de neiging om alles wat met school te maken heeft uit te stellen. Dat is begrijpelijk, maar niet zo handig. Om uitstelgedrag aan te pakken heb je discipline en motivatie nodig.

Discipline is kort gezegd de kracht die je hebt of kunt opbrengen om een doel te behalen. Motivatie is de wil die je hebt om een doel te behalen.

Discipline leren

Om uitstelgedrag te voorkomen moet je jezelf discipline aanleren. Dat is niet makkelijk en zal ook wel wat tijd kosten, maar het kan wel! Er zijn allerlei kleine stappen die je kunt nemen om uiteindelijk meer discipline te hebben.

1. Stel een doel

Als het gaat om schoolzaken is jouw einddoel waarschijnlijk om je diploma te halen. Probeer om ieder keer dat je tegenzin voelt aan dit doel te denken. Voelt dit misschien een beetje te ver weg? Maak het doel dan kleiner. Een voorbeeld van een kleiner doel kan dan zijn om je gemiddelde omhoog te halen.

2. Wees eerlijk tegen jezelf

Laten we eerlijk zijn: iedereen heeft zwakke punten. Weet jij al wat die van jou zijn? Schrijf ze dan op. Dat is niet om jezelf te pesten of om negatief te zijn, maar juist om je te helpen. Als je jezelf goed kent en weet waarvoor je moet oppassen, kan dat ertoe leiden dat je minder snel dingen uitstelt. Je moet daarbij wel eerlijk tegen jezelf zijn. Als je bijvoorbeeld van jezelf weet dat één uur gamen altijd uitloopt tot twee uur, heeft het geen zin om te doen alsof het deze keer anders zal gaan. Houd rekening met jouw slechte eigenschappen en maak je doelen realistisch.

3. Haal verleidingen weg

Raak je snel afgeleid door je telefoon? Zet hem dan echt uit in plaats van met jezelf afspreken dat je niet vaak gaat kijken. De verleiding is te groot en bij iedere keer dat je scherm oplicht, ga je toch even spieken. Dat is heel logisch: die meldingen worden verstuurd om jou over te halen om toch weer terug te keren naar sociale media. Gaat het helemaal uitzetten jou toch iets te ver, of wil je om een of andere reden wel bereikbaar blijven? Zet dan alleen de meldingen uit. Er zijn ook verschillende apps die je hierbij kunnen helpen, zoals Forest, Focus Keeper en Be Focused.

Bewaar sociale media voor in je pauzes!

Uitstelgedrag aanpakken: andere tips

– Vertel de door jou bedachte deadlines aan anderen. Sommige mensen houden zich beter aan afspraken als een ander daarvan op de hoogte is. Ze zeggen wel eens “belofte maakt schuld”, maar beloftes aan jezelf voelen vaak toch niet helemaal echt. Een belofte aan iemand anders kan motiverend werken, bijvoorbeeld omdat je anderen liever niet teleur wil stellen.

– Denk aan hoe je je voelt als het gedaan is. Is het niet vaak zo dat als je datgene wat je hebt uitgesteld eindelijk gedaan hebt, je je afvraagt waarom je het eigenlijk zo ver vooruit geschoven hebt? Negen van de tien keer valt het heel erg mee als je eenmaal begonnen bent. Probeer daarom te denken aan het moment waarop je klaar bent en het afgerond hebt.

– Begin de dag met iets waar je tegenop ziet. Moet je in het weekend huiswerk maken? Begin de dag dan daarmee, in plaats van het te verplaatsen naar de middag. Als je een vervelende taak aan het einde van de dag plant, ben je er (onbewust) toch de hele dag mee bezig. Vaak kun je je minder goed ontspannen, omdat je weet dat er nog iets is dat je moet doen.

Nog meer tips nodig? Bekijk dan de video met tips voor studieontwijkend gedrag van Psycholoog Najla!