Samenvatting voor geschiedenis - “Waardoor ontstond de Volksrepubliek China?”
China tot 1912
Om even op te frissen waar we nu ongeveer staan: er zijn dus twee politieke partijen ontstaan in China. Aan de ene kant heb je de nationalistische partij Kwomintang, onder leiding van Sun Yat-sen. Aan de andere kant heb je de Chinese Communistische Partij, die we vanaf nu voor het gemak de CCP noemen, onder leiding van Mao Zedong. Deze twee partijen hebben niet dezelfde ideologie, en we zouden zelfs kunnen stellen dat ze elkaar niet kunnen uitstaan. In deze samenvatting zul je dát terugzien, maar gaan we ook kijken naar hoe deze twee partijen voor de eerste keer met elkaar gaan samenwerken wanneer zij twee gemeenschappelijke doelen hebben.
Het Eerste Verenigd Front
Laten we kijken naar hoe de eerste samenwerking tussen de twee politieke partijen in China tot stand is gekomen, te beginnen bij de Kwomintang onder leiding van Sum Yat-sen. Nadat hij met de Kwomintang de eerste parlementaire verkiezingen had gewonnen, had generaal Yuan Shikai nog de leiding over het leger tot zijn overlijden in 1916. Daarna zou Sum Yat-sen eigenlijk de leiding over het leger krijgen, maar hij kreeg geen steun van dit leger. Hierdoor zagen zogenoemde warlords de kans om met hun eigen legertjes regionaal macht te verkrijgen. In 1923 was de Kwomintang bezig met het samenstellen van een leger om deze warlords, die dus regionaal nog steeds veel macht hadden, met militaire middelen te bestrijden en onschadelijk te maken.
Dit leger van de Kwomintang stond onder leiding van Chiang Kai-shek, de beoogde opvolger van Sun Yat-sen. De CCP is ondertussen onder leiding van Mao Zedong ook uitgegroeid tot een partij met veel aanhang, en ook zij waren ontevreden over de groeiende militaire macht van de opkomende warlords.
Gemeenschappelijke doelen van de CCP en de Kwomintang
De Kwomintang en CCP waren twee hele verschillende partijen met op een aantal vlakken hele andere idealen, maar op dit moment waren zij nog wel bondgenoten. Beiden kregen ze ook financiële en ideologische steun van de Sovjet-Unie. Op een gegeven moment hadden zij twee gemeenschappelijke doelen, namelijk:
- Ten eerste wilden beide partijen zich richten tegen buitenlandse kapitalistische invloeden;
- En ten tweede waren beide partijen niet blij met de overheersing in sommige plaatsen door de warlords. Beide wilden hen uitschakelen.
Om deze doelen te behalen gingen de twee partijen dan ook samenwerken. Deze samenwerking heet het Eerste Verenigd Front.
Chiang Kai-shek
Ondertussen, in 1925, krijgt de Kwomintang een nieuwe leider, omdat Sun Yat-sen overlijdt. Het stokje wordt, zoals verwacht, doorgegeven aan generaal Chiang Kai-shek. Chiang Kai-shek heeft op dat moment de leiding over het gecombineerde nationalistische-communistische leger van het Eerste Verenigd Front. Het samenwerken wordt beloond, want tijdens de Noordelijke Veldtocht in 1926 verovert het gecombineerde nationalistische-communistische leger onder leiding van Chiang Kai-shek grote gebieden en verslaan ze de warlords.
Het einde van het Eerste Verenigd Front
Nadat de warlords waren verslagen door de samenwerking van de Kwomintang en de CCP, was één van de twee gemeenschappelijke doelen bereikt. Maar, helaas, aan alles komt een eind, want daarna ontstaat er een breuk tussen de twee partijen. Het is belangrijk om te weten dat de partijen erg verschillend waren. Zo werden de partijen door andere delen van de bevolking gesteund: waar de Kwomintang steun krijgt van de gegoede burgerij, ondernemers en mensen uit de financiële sector, krijgt de CCP voornamelijk steun van een snelgroeiende groep boeren. Met “gegoede burgerij” bedoelen we de middenklasse, de mensen die niet tot de arbeiders, militairen of cultureel-intellectuele elite behoren. De steun voor de CCP door de boeren komt voornamelijk door de belofte van de CCP dat er een grondhervorming zou plaatsvinden, waardoor boeren meer grip op hun productie zouden krijgen. Het is dan ook niet gek dat er dus steeds meer boeren zich aansluiten bij de CCP.
Een samenwerking is natuurlijk moeilijk als de achterban heel erg verschillend is. Maar, de voornaamste reden van de breuk tussen de Kwomintang en de CCP was dat een groot deel van de Kwomintang, waaronder de nieuwe leider Chiang Kai-shek, zich sterk tegen het communisme en daarmee tegen de CCP had gekeerd. Hierdoor komt er definitief een einde kwam aan het Eerste Verenigd Front.
Het bloedbad van Shanghai
Door de samenwerking waren beide partijen dus even samen aan de macht. Maar, na het einde van het Eerste Verenigd Front greep de Kwomintang in 1927 onder leiding van Chiang Kai-shek de volledige macht terug. Deze staatsgreep staat bekend als het Bloedbad van Shanghai. Deze heet zo door de voor de hand liggende reden dat dit een zeer gewelddadige en bloederige staatsgreep was, die zich vooral in Shanghai voordeed.
Nu was de macht dus weer in handen van de Kwomintang, en dit had drie veranderingen als gevolg:
- De eerste verandering was dat er veel werd geïnvesteerd in een snelle industrialisatie;
- De tweede verandering was een snelle uitbreiding van een benodigde infrastructuur;
- De derde verandering was een gedeeltelijk einde van de Ongelijke Verdragen met de westerse landen. Deze verdragen waren opgesteld door westerse grootmachten zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Zoals de naam al doet vermoeden waren deze verdragen gunstiger voor de westerse landen dan voor China, en dus ongelijk. Een gedeeltelijk einde van deze verdragen betekende dus dat China zich stukje bij beetje lostrok van de invloed van de westerse landen.
Daarentegen waren er ook drie dingen die juist niet veranderde, en dus hetzelfde bleven, toen de Kwomintang de macht had gegrepen,:
- Ten eerste vond er nog steeds veel corruptie plaats vanuit bestuurders en ondernemers;
- Ten tweede leefde het merendeel van de boeren nog steeds in armoede;
- Ten derde werden politieke tegenstanders nog steeds vervolgd.
Je kunt je misschien wel voorstellen dat een bepaald deel van de Chinese bevolking zeer ontevreden was met de macht van de Kwomintang. Later gaan we zien hoe dit ervoor zorgt dat de CCP veel aanhangers krijgt.
Vervolging van communisten
Zoals net gezegd zette Chiang Kai-shek zich af tegen het communisme. Om er zeker van te zijn dat de communistische invloeden in China beperkt bleven, liet hij communistische leiders vervolgen. Dit liep uit op moordpartijen, waarbij communisten in openbare executies werden vermoord. Ook zorgde Chiang ervoor dat de CCP werd verboden, waardoor het illegaal werd om je aan te sluiten bij de partij of hun idealen aan te hangen.
Het Rode Leger
Toch bleef de CCP bestaan, stiekem en teruggetrokken in de bergen. Hier bracht de CCP de ideologie van Mao Zedong in de praktijk. Deze ideologie ging dus uit van een Marxistisch idee dat zich afzette tegen uitbuiting door kapitalisme, en dan gefocust op arme Chinese boeren. De Chinese boeren werden bewust gemaakt van de communistische idealen door massacampagnes. Ondertussen werd het Rode Leger opgericht en getraind. Dit betekent dat vanaf dat moment de CCP ook een eigen leger heeft. Zoals net al kort benoemd, krijgt de CCP dus steun van de vele ontevreden boeren. Hierdoor groeit de CCP uit tot een massaorganisatie.
De Lange Mars
Hoewel de CCP stiekem bleef bestaan, had Chiang Kai-shek wel door dat de groep communisten steeds groter werd. Hij zag dit als een bedreiging voor zijn bestuur, en trok ten aanval. Vanuit het zuiden van China begon hij met het hardhandig verdrijven van de communisten. De communisten sloegen op de vlucht naar het noorden. Onderweg kwam de grote vluchtende groep communisten allemaal boeren tegen, die zich aansloten en mee vluchtten met deze groep. Deze vlucht staat bekend als de Lange Mars, die plaatsvond in 1934 en 1935. Mao maakte hier later gebruik van in zijn propaganda.
Dit was het einde van deze video! In de volgende video gaan we het hebben over de vorming van een Tweede Verenigd Front. Bekijk alle kennisclips om je goed voor te bereiden op je geschiedenis examen en/of andere toetsen.
