14. Oorsprong en veranderingen van de culturele identiteit van een volk

Welkom bij een nieuwe samenvatting van Digistudies. We gaan het hebben over de oorsprong en veranderingen van een culturele identiteit van een volk. We hebben de samenvatting opgesplitst in verschillende onderdelen, namelijk: De culturele identiteit van een volk, wetenschappelijke visies op nationale cultuur en identiteit, veranderingen in de Nederlandse cultuur en de identiteit na 1960. Laten we beginnen.

Culturele identiteit van een volk

Het woord volk is een etnisch begrip. Het betekent: een groep mensen die al generaties lang samenwonen en daarom dezelfde cultuur hebben. De culturele identiteit van een volk valt niet automatisch samen met hun nationale staat. Staatsvorming en natievorming lopen lang niet altijd parallel, zoals we in de vorige video zagen. Er zijn staten waarin zich één natie heeft gevormd (de natiestaat), zoals in Nederland, maar er zijn ook staten waarin verschillende naties samenleven. Denk bijvoorbeeld aan de multinationale staat, zoals in België, waar Vlamingen en Walen in de eerste plaats al van taal verschillen.

Wetenschappelijke visies op nationale cultuur en identiteit

Waardoor wordt die culturele identiteit, die cultuur, bepaald? Er zijn sociale wetenschappers die zeggen dat het verhalen en mythen óver die identiteit zijn, die het zijn gaan bepalen. Anderen zeggen dat het tradities -gewoonten- zijn die onze nationale identiteit en cultuur bepalen.

De eerste, groep A, heet de modernisten. Deze groep benadrukt dat verhalen en mythen over de nationale identiteit bedacht zijn om de bindingen met de staat en de sociale cohesie tussen de inwoners van een staat te versterken. Deze mythen geven eerder een stereotype, een overdreven beeld van wie ‘we’, waar ‘we’ bij horen, dan een ónwaarheid. Maar wel een herkenbaar beeld. Volgens groep B zijn het geen mythen, maar eerder tradities die onze nationale identiteit en cultuur bepalen.

Veranderingen in de Nederlandse cultuur en identiteit

Cultuur is geen absoluut gegeven. Het verandert voortdurend, omdat denkbeelden en opvattingen veranderen - en dat geldt dus ook voor de Nederlandse cultuur. Nederland was bijvoorbeeld tot de jaren ‘60 een sterk christelijke natie, met een christelijk georiënteerde publieke moraal en confessionele tradities.

De veranderingen:

1. Daarna - na 1960 - werd Nederland in korte tijd een van de meest geseculariseerde (wereldlijke, niet godsdienstige) naties in de wereld.

2. Traditionele, burgerlijke waarden als gematigdheid maakten ook door de groeiende invloed van het internationale kapitalisme plaats voor massaconsumptie en massavermaak.

3. De Nederlandse cultuur internationaliseerde: via internet en televisie kon men gemakkelijk in aanraking komen met andere culturen.

4. De komst van migrantengroepen heeft een vraag naar media in de eigen taal tot gevolg gehad, waardoor bindingen met het moederland in stand kunnen blijven.

5. Internet maakte het mogelijk dat mensen uit verschillende landen contact hebben via sociale media.

Dit is alweer het einde van onze samenvatting. Ben jij nou nog niet helemaal overtuigd dat jij deze onderwerpen onder de knie hebt? Kijk dan vooral de kennisclip die hierbij hoort! Je vindt deze bovenaan de pagina.