Monopolistische concurrentie

Bij het vak economie hebben we het vaak over een markt. Een markt is het geheel van aanbieders en vragers die bijeen komen om producten te verhandelen. Daar komt natuurlijk nog veel meer bij kijken. Zo spreken we van marktevenwichten, marktkenmerken en verschillende marktvormen. Eén van de marktvormen die belangrijk zijn om te begrijpen voor je eindexamen, is ‘monopolistische concurrentie’.

Wat is monopolistische concurrentie?

Een monopolistische concurrentie is een marktvorm waarin bedrijven veel concurrenten hebben, maar elk een iets ander product verkopen. Met andere woorden: er zijn veel aanbieders, veel vragers en het productaanbod is heterogeen. Dat wil zeggen dat de afnemers zien dat er verschillen zijn tussen de producten die aangeboden worden. Denk bijvoorbeeld aan chips: dat wordt door veel verschillende bedrijven geproduceerd, maar als koper weet je dat het ene merk anders smaakt dan het andere merk, ook als het allebei paprikasmaak heeft.

Monopolistische concurrentie: voorbeeld

Dit heeft als gevolg dat de aanbieders aan productdifferentiatie doen. Ze willen zich onderscheiden door iets extra’s te bieden. Laten we de chips weer als voorbeeld nemen. Een aantal merken onderscheidde zich door extra’s toe te voegen aan de chipszakken, zoals plaktattoos. Andere merken onderscheiden zich door een aparte chips-vorm of verpakking. Door te differentiëren met hun product, hebben ze ook iets meer invloed op de prijs.

Monopolistische concurrentie: voorbeeld 2

Je kunt ook denken aan schoenenwinkels. In principe bieden ze allemaal hetzelfde product aan, namelijk schoenen. Maar, het kan natuurlijk enorm verschillen per schoenenwinkel wat voor schoenen we daar kunnen kopen. Zijn het sportschoenen, wandelschoenen, werkschoenen, sneakers, nette schoenen of alles door elkaar? De producten van de winkels verschillen van elkaar, dus ze bieden een heterogeen product aan. Je hebt ook goedkope en dure schoenenwinkels, dus ze kunnen een beetje invloed hebben op de prijs die ze vragen. Er zijn heel veel schoenenwinkels en de toetredingsbarrière is niet hoog, dus spreken we van monopolistische concurrentie.

Monopolistische concurrentie: kenmerken

Er is een aantal kenmerken waaraan je de marktvorm monopolistische concurrentie kunt herkennen:

• Er is een heterogeen productaanbod;
• Er is een lage toetredingsbarrière. Dat wil zeggen dat het vrij eenvoudig is om in deze markt aan de slag te gaan;
• Er zijn veel aanbieders;
• Er zijn veel vragers
• De aanbieders hebben zelf enige invloed op de prijs;
• De verschillen tussen de producten zijn klein en lastig te herkennen

Meer leren over marktvormen en monopolistische concurrentie

Als je meer wil weten over dit onderwerp, of als je de uitleg liever in de vorm van een video wil krijgen, kun je een aantal van onze video’s voor economie bekijken. Voor vmbo-t hebben we bijvoorbeeld de uitlegvideo ‘Marktvormen’. Als je havo doet, kun je de video ‘Marktstructuur’ bekijken (ook voor vwo). Een andere video, waarin het verschil tussen de verschillende marktvormen wordt uitgelegd, is ‘Matrix marktvormen’ (havo en vwo).