Metabolisme

Tijdens het vak biologie komt het begrip metabolisme ter sprake. Het is een belangrijk begrip dat je tijdens je toetsen zult krijgen. Wat is metabolisme? En wat is de snelheid waarmee metabolisme werkt? Dat vind je allemaal op deze pagina. Vergeet niet om ook onze uitlegvideo’s voor biologie te bekijken!

Wat is het metabolisme?

Metabolisme is als het energiecentrum van ons lichaam, een ingewikkeld maar essentieel proces dat alles draaiende houdt. Het is eigenlijk de verzameling van chemische reacties die plaatsvinden in ons lichaam om ons in leven te houden.

Metabolisme: voorbeeld

Stel je het metabolisme voor als een mini-fabriek binnenin jou. Deze fabriek werkt continu om de brandstof die je uit voedsel haalt om te zetten in energie die je lichaam nodig heeft om te functioneren. De brandstof komt uit de voedingsstoffen in ons eten, zoals koolhydraten, vetten en eiwitten.

Hoe werkt het metabolisch proces?

De eerste stap in het metabolisch proces is de spijsvertering. Wanneer je voedsel eet, wordt het afgebroken tot kleinere deeltjes in je maag en darmen. Deze kleine deeltjes, zoals glucose (uit koolhydraten), vetzuren (uit vetten) en aminozuren (uit eiwitten), worden vervolgens in de bloedbaan opgenomen en naar de cellen getransporteerd.

Eenmaal in de cellen gaat de echte kracht van het metabolisme van start. Hier worden de voedingsstoffen verbrand in aanwezigheid van zuurstof, wat resulteert in de productie van energie. Dit proces staat bekend als aerobe dissimilatie. Denk aan deze verbranding als het vuur dat brandt om een machine in beweging te houden.

Anaerobe dissimilatie

Maar er is ook een andere kant van het metabolisme, die anaerobe dissimilatie wordt genoemd. In situaties waar er niet genoeg zuurstof beschikbaar is, zoals tijdens intensieve lichaamsbeweging, kan het lichaam glucose omzetten in energie zonder gebruik te maken van zuurstof. Dit proces produceert echter niet zoveel energie en resulteert in de vorming van melkzuur, wat je spieren soms pijnlijk kan laten aanvoelen.

Op-en afbouw moleculen

Het metabolisme is niet alleen gericht op energieproductie; het reguleert ook de opbouw en afbraak van moleculen die nodig zijn voor de groei, reparatie en onderhoud van cellen en weefsels. Dit omvat de synthese van nieuwe eiwitten: de bouwstenen van ons lichaam.

Snelheid van het metabolisme

De snelheid waarmee het metabolisme werkt, varieert van persoon tot persoon. Sommige mensen hebben een sneller metabolisme, wat betekent dat ze meer calorieën verbranden in rust, terwijl anderen een trager metabolisme hebben. Erfelijkheid, leeftijd, geslacht en lichaamssamenstelling spelen allemaal een rol in het bepalen van iemands metabolisme.

Meer weten over metabolisme?

Wil je meer weten over het metabolisme? En andere onderwerpen die daarmee te maken hebben? Bekijk dan al onze uitlegvideo’s voor biologie! Een video waarin het metabolisme besproken wordt is bijvoorbeeld: Stofwisseling en verbranding (vmbo-kb en vmbo-bb).