5. Structuur van de tekst

Samenvatting voor Nederlands - De structuur van de tekst

De structuur van de tekst

Hoi, welkom bij het filmpje over de structuur van een tekst. Wat is dat en hoe vind je die structuur in de tekst? Vaak worden er in examenteksten vragen gesteld over de structuur van een tekst.. De structuur betekent: hoe is de tekst opgebouwd?

Je moet verbanden tussen alinea’s kunnen zien en hiervoor moet je de tekst aandachtig lezen. Ga in de tekst op zoek naar signaalwoorden om achter de verbanden te komen.

De opmaak van een tekst

Hoe is de tekst opgebouwd: welke onderdelen kun je zien?

Een tekst heeft een bepaalde opmaak of lay-out. Daarbij horen de titel, de tussenkopjes, het lettertype, het gebruik van vet en cursief enzovoort. Aan de opmaak kun je meestal snel zien wat belangrijk is in een tekst.

Zó helpt de opmaak jou bij het lezen: 

- De titel en de tussenkoppen geven je een indruk van de inhoud van de tekst. 

- De alinea-indeling van de tekst is verdeeld in stukjes, de verdeling maakt duidelijk waar ieder nieuw deelonderwerp begint. 

- De illustraties verduidelijken de tekst of geven er aanvullende informatie bij*. 

- Met vet en schuin laat de schrijver zien welke woorden extra belangrijk zijn. 

- In tabellen en schema’s kunnen gegevens overzichtelijk worden weergegeven.

Illustratie

- Mis je geen informatie als je de illustratie weg laat? 

Dan is het beeld vooral bedoeld om de tekst er aantrekkelijk uit te laten zien. Denk aan een glossy foto in een tijdschrift. 

- Heb je de illustratie nodig om de tekst te kunnen begrijpen? Dan is het beeld bedoeld om de tekst te verduidelijken. Denk aan de plaatjes bij een instructie, zoals: hoe plak je een band?

- Kun je informatie uit de illustratie halen die niet in de tekst staat? Dan is het beeld bedoeld om (nieuwe) informatie toe te voegen. Denk aan de grafieken bij een onderzoek. 

- Is het beeld belangrijker dan de tekst en erg opvallend (schokkend, eng, spectaculair)? Dan is het beeld vooral bedoeld om de aandacht te trekken.  Denk aan een reclameposter.

Verbanden

Hoe is de inhoud van de tekst opgebouwd? De tekst heeft een onderwerp en vertelt daarover. Wat er over het onderwerp wordt verteld, heeft een verband met het onderwerp.