1. Schrijfvaardigheid: tekstsoorten

Samenvatting voor Nederlands - Schrijfvaardigheid: tekstsoorten

Schrijfopdrachten Nederlands examen

Op het centraal examen krijg je één of twee schrijfopdrachten. Zo’n opdracht begint met een beschrijving: een verhaal over een situatie waarin jij de hoofdpersoon bent. Daarna komt de opdracht zelf: een brief schrijven, een affiche maken enzovoort. 

Doelen en kenmerken

Elke tekstsoort heeft zijn eigen doel en kenmerken. Bij een brief bestaat bijvoorbeeld een vaste indeling (plaats, datum, aanhef, inleiding, kern, afsluiting), maar ook een artikel heeft eigen indeling en vorm. De meest voorkomende tekstsoorten heb je al vaker geoefend. Een klein overzicht met de vaste kenmerken:

Voor deze teksten heb je informatie nodig die je uit de beschrijving bij de examenopdracht haalt. Die moet je dus goed en aandachtig lezen!

Schrijfopdrachten aanpakken

Zo pak je een schrijfopdracht aan: werk volgens een plan! Gebruik daarbij de 5-stappenmethode (LAOSC):

Stap 1: Lezen

Lees de beschrijving en de opdracht nauwkeurig. Bedenk: - Wat voor soort tekst moet ik schrijven? - Wat is het doel? - Wat is het publiek?

Stap 2: Aanstrepen

Kijk goed: wat moet je allemaal in de tekst zetten? Streep deze informatie aan in je examenboekje.

Stap 3: Ordenen

Zet de gegevens die je moet gebruiken in een logische volgorde. Maak zo een schrijfplan. In je schrijfplan schrijf je de vorm van je tekst per onderdeel kort onder elkaar. Kijk maar in het voorbeeld in de video hierboven.

Stap 4: Schrijven

Werk je tekst uit op het werkblad.

Stap 5: Controleren

Controleer of alle informatie goed in de tekst hebt gezet. Spoor taal- en spelfouten op en verbeter ze.

Examentekst

In de video hierboven bespreken we nu een examentekst. Het volgende deel zul je dan ook beter begrijpen wanneer je die video erbij pakt! Je hoeft hier niet zelf te bedenken welke soort tekst je moet gaan schrijven; je moet een e-mail gaan schrijven. Je doel is om de heer Van der Leij te overtuigen. Je moet dus goede redenen bedenken waarom hij jou moet kiezen!

E-mail schrijven: stappenplan

• Stap 1: Je hoeft hier niet zelf te bedenken welke soort tekst je moet gaan schrijven; je moet in dit geval een e-mail gaan schrijven.
• Stap 2: Wat moet er allemaal uit de tekst in je e-mail komen? Streep het aan
• Stap 3: Kort schrijfplan: let op de juiste aanhef!

1. Wie ben ik,
2. Waarom wil ik meedoen
3. Welke docent kies ik en waarom (bijvoorbeeld: deze docent, omdat ze pas is begonnen met werken op onze school)
4. Waarom ben ik de beste kandidaat (bijvoorbeeld: 1 ik heb al eens een vlog gemaakt, en 2 ik wil mijn docent graag beter leren kennen)
5. Ik hoop dat ik gekozen word (want dan kan ik de hele school laten zien hoe goed ik kan vloggen)
6. Afsluiting

• Stap 4: Schrijven:

Geachte mijnheer Van der Leij,

Mijn naam is X X, en ik ben een leerling uit 4 VMBO. Op de schoolwebsite las ik uw oproep voor een bijdrage aan de rubriek ‘Een dag uit het leven van …’ en wil mezelf graag verder aan u voorstellen.

Ik zou graag aan de rubriek meedoen omdat vloggen mijn lust en mijn leven is. Ik zou het heel interessant vinden om mevrouw X X een dag te volgen en te interviewen. Zij is pas nieuw op onze school en door mijn vlog kunnen alle leerlingen haar meteen een beetje leren kennen.

Ik denk dat ik de beste kandidaat ben voor deze opdracht omdat ik al eerder vlogs heb gemaakt voor het buurthuis waar ik elke week een cursus volg. Ook lijkt het me leuk om onze nieuwe docent beter te leren kennen.

Ik hoop dat u mij zult kiezen voor deze vlog, omdat ik heel graag aan de hele school zou willen laten zien hoe goed ik ben in vloggen. 

• Stap 5: Controleren. Check ook de toon (beleefd) en het aantal woorden… Oeps! De afsluiting vergeten! Die voegen we nog toe:

Ik hoop gauw een reactie van u te mogen krijgen.

Met vriendelijke groet,

X X (voor- en achternaam)

Samengevat

We hebben in dit filmpje gekeken naar verschillende tekstsoorten en waar je op moet letten bij het schrijven van de tekstsoort op je examen. Je weet nu hoe je dat aanpakt, van stap 1 tot de controle. Dank je voor je aandacht en veel succes met het Nederlands examen!